Eğer beş yıldızlı bir otelde sevdiğinizle geçirebileceğiniz 5 gece 6 gün tam pansiyon tatili %80 indirimle satın aldıysanız ya da yıllardır gitmek istediğiniz bir konser için %50 indirimle bilet bulduysanız siz de benim gibi "neden?" ve "nasıl?" sorularını kendinize soruyorsunuzdur.

Aslında cevap çok basit: Ortaklaşa satın almanın gücü. Anlamı şu; grup satın alma siteleri yerel satıcılarla fırsatlar için anlaşıp büyük indirimler karşılığında kalabalık müşteri grupları getirme sözü veriyor. Böylelikle satıcıya hem kalabalık bir müşteri grubunun hem de markasının ya da firmasının tanıtımının garantisi veriliyor, bir yandan da kullanıcı grubu gerçekten istediği ürün ya da hizmetler için büyük indirimler alıyor.

Grup satın alma kavramının kökleri Çin'deki tuangou akımına dayanıyor. Buna göre çevrimiçi bir forum ya da gruptan tanışan arkadaşlar ya da tanıdıklar satın almak istedikleri bir ürün ya da hizmet için toplu fiyat için satıcı ile anlaşırlardı. Şu anki sistemin bundan farkı ise anlaşma işini grup satın alma sitesinin yapması ve aynı zamanda grubu da grup satın alma sitesinin bir araya getirmesi. Böylece bireylere kalan tek şey fırsatı yakalamak oluyor.

Farkındasınızdır, internet teknolojileri geliştikçe gündelik hayatımızın tüm rutinlerini sosyal paylaşım sitelerine taşıyoruz. Sosyal medya, her şeyin tüketilmesini sağlayan yeni bir tüketim aracı haline geldi. “Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek” kitabının yazarı George Ritzer’e göre tüketim araçları; üretim, dağıtım, reklam, pazarlama, satış, bireysel beğeni, stil, moda gibi kavramların birleştiği geniş bir kümeyi kapsıyor. Bu tanıma göre, sosyal medya siteleri özellikle de yeni nesil grup satın alma siteleri hem tüketicilere hem de firma sahiplerine büyülü bir dünyanın kapısını açıyor.

Türkiye’de grup satın alma sitelerinin çok genç bir tarihi var. Bir yıldan biraz fazla süredir hayatımızdalar ve biz bu sistemi çok sevdik. Bir yıl içinde onlarca grup satın alma sitesi sektöre giriş yaptı, bir kısmı kepenkleri hemen indirdi ama yine de grup satın alma iş modeli olanca görkemi ile karşımızda duruyor. Birçok internet girişimcisinin ilk tercihi oluyor.

Hatta öyle ki, sitelerin tümüne üye olup fırsatlara tek tek bakmak zahmetli gelmeye başladı. Bunun için de başka sektörler doğdu; tüketicilerin tüm fırsatları aynı sayfadan görebileceği siteler ya da ikinci el kuponlar satılabildiği yerler gibi.

Yeni tüketim araçları çerçevesinde dünyanın birçok bölgesinde bu ve benzeri iş modelleri aynı anda gelişiyor, benzer etkiler yaratıyor. Tüketim sosyolojisi temelinde değerlendirirsek eğer, karşımıza çok ilginç sonuçlar çıkıyor. Günümüzde insanlar daha fazla mal ve hizmet istiyor. Alabiliyor ya da alamıyor olmaları sorun değil çünkü tüketilen şeylerin aynı olması kişilerde sıkılma ve vazgeçme eğilimi yaratıyor. Bu nedenle de hem tüketici hem de hizmet veren firma açısından grup satın alma siteleri oldukça kazançlı.

Biliyorsunuz, fırsat sitelerinde bir hizmeti satın alabilmeniz için o fırsatın önceden belirlenmiş sayıda kullanıcı tarafından daha önce satın alınmış olması gerekiyor. Bu noktada insanların bir topluluğa dahil olma istekleri göz önünde bulundurmalıyız. Birlikte hareket etme ve etkileşme gibi istekler güdülendiği için paylaşımda bulunan kişi sayısı artıyor, ortak bir kimlik yaratılıyor ve bu bağlamda fırsat siteleri grup eylemini koordine etmenin maliyetini düşürüyor.

Eskisinden çok daha fazla genç tüketici ekonomiye dahil olmuş durumda. Buna bağlı olarak internet kullanım oranında da geçtiğimiz yıllara oranla müthiş bir artış var. Hem tüketicilerin yaşlarının küçük olması hem de internet kullanım oranındaki artışı fırsat sitelerinin popüler hale gelmesinde büyük rol oynuyor.

Evet, kimse fırsatları kaçırmak istemez. Her şeyden önce, Groupon ve diğer grup satın alma platformları hem tüketici hem de ilgili işletme için faydaları olan oldukça güzel fırsatlar sunuyor. Fırsatların çoğu indirim kuponu veya restoran ya da işletmelerde ön ödeme içeriyor, böylece fırsatları satın aldığınız gün hemen kullanmak zorunda olmuyorsunuz. Bu tüketiciye esneklik veriyor ve işletmede de bütün müşterilerin tek bir güne yığılmasının önüne geçiyor. Müşteriler ayrıca büyük fırsatlar yakalamış oluyor; yüzde elli ya da daha fazla oranda indirim sunan fırsatlara çok sık rastlanıyor.

Fırsat siteleri, küçük ve yerel işletmeler için de harika bir imkân. Oteller ya da manikür salonları gibi ilk etapta insanın aklına gelmeyecek birçok işletme için çok sayıda fırsat görülebilir. Grup satın alma küçük işletmelerin tanınmasını sağlıyor. Groupon fırsatlarına katılan şirketlerin yüzde 97'sinin yeniden katılmak istemesi de şaşırtıcı değil.

Grup satın alma bir süre daha yerini koruyacak gibi gözüküyor. Teknolojiye nasıl uyum sağladığını izlemek ilginç olacak; diğer sosyal medya ortamları ile grup satın almanın bir araya getirilmesi hem oldukça ilginç hem de oldukça kazançlı bir süreç. Sosyal medya büyüyüp değiştikçe ve hayat daha da mobil bir hale geldikçe, grup satın alma da coğrafi hedeflemeli reklamlar ve konum bazlı hizmetlerle her bir müşteri için eşsiz bir deneyim yaratacak hale getirilebilir.