Flashmob, aniden, halka açık bir yerde bir araya gelen bir grup insanın, çoğu zaman eğlenmek veya bir konuya tepkilerini göstermek amacıyla, belirtilen yer ve zamanda, anlamsız gibi görünen şekilde hareketler gerçekleştirmesidir. Çoğunlukla 2 – 10 dakika arasında gerçekleşen eylemden sonra herkesin normal bir şekilde dağılmasıyla sona erer.
İlk olarak 2003 yılında ortaya çıkmaya başlayan flashmob örnekleri genellikle politik bir eylem, reklam, protesto, sosyal sorumluluk projelerine dikkat çekmek için gönüllüler gerçekleştiriyor. İnternet üzerinden e-posta veya sosyal medya aracılığıyla yayılarak organize edilen flashmob için bir mesaj belirleniyor. Kimine göre amaç tamamıyla dikkat çekmek, kimine göre eğlenmek, kimine göre iste saçma sapan hareketlerden ibaret.
Tarihte ilk flashmob 2003 yılının Mayıs ayında Harper’s dergisinde editör olarak çalışan Bill Wasik tarafından gerçekleştirilmiş. İlk girişim başarısız olmuş çünkü flashmob bilgisi sızmış ve eylem iddiasıyla ihbar edilmiş. Wasik 3 Haziran 2003’de, Macy Alışveriş Merkezinde gerçekleştirdiği ikinci flashmob denemesi süresince bu tarz problemler yaşamamak için sıkı tedbirler almış ve amacına ulaşmış. Sadece msn listesindeki birkaç arkadaşına mail göndermiş fakat viral olarak mail yayılmış. Sonuç olarak alışveriş merkezinde 200’ü aşkın kişi toplanmış.
Başlangıç olarak böyle bir hikayesi var flashmob’ un. Yurt dışında inanılmaz ilgi gören bir etkinlik. Kimi topluca dans ediyor, kimi olduğu yerde donup kalıyor.
Artık hayatta pek bir şeyden heyecanlanmayan insanlar olduğumuz için böyle garip, absürt olaylar dikkatimizi çekiyor. 500 kişi bir anda Haydarpaşa garında toplanıyorsun. Verilen işaretle bir anda olduğun yerde aynen sabit kalıyorsun ve elini çatıyı işaret edecek şekilde yukarı kaldırıyorsun. 5 dakika sabit öyle durduktan sonra hiçbir şey olmamış gibi yürüyüp gidiyorsun. Etrafında etkinlikten haberi olmayan insanlar şaşkın şaşkın size bakıyor. Anlam veremiyor. Gerçekten heyecan verici bir etkinlik.
Daha sonra bu anlamsızlığın sebebi açıklanıyor. Çatısı yanan Haydarpaşa garına kamuoyunun dikkatini çekmek için düzenlendiği herkes tarafından öğreniliyor. Akşam haberlere çıkıyorsun, gazeteler, forumlar, bloglar, sosyal ağlarda inanılmaz paylaşımlar elde ediyorsun. Özellikle sosyal sorumluluk kampanyalarında inanılmaz dikkat çekiyor. Silahlanma, şiddet ve nükleer silah karşıtları eylemlerinde flashmob yöntemini kullanıyor.
Bu ilgiyi kaç para harcayarak, hangi mecrada yapabilirsiniz? Üstelik insanları kendi aralarında isteyerek, heyecanla organize edip, ortaya kendilerinin gerçekleştirdiği bir gösteriyi nasıl çıkarabilirsiniz? Bu durum tamamen insansal bir durum. Flashmob, eğlence ve özgürlük terimlerinin sınırlarını zorlayan bir etkinlik. Flashmob’ un içinde bulunanlar bu hazzı yaşıyorlar ayrı, fakat dışarıdan izleyenler için de çok heyecan verici bir olay.
İşte markalar dışarıdan izleyenlerin de bu denli etkilendiği, katıldığı, paylaştığı bir etkinlik görürler de bunu reklama çevirmezler mi? Gayet mantıklıca çevirebilirler elbet. Çok da etkili olur hatta tadından yenmez. Böylece gerilla pazarlama başlığı adı altında kendine yer bulur flashmob.
Bugün sadece reklam olarak yapılmış birkaç örnek sunacağım sizlere. Yarın sosyal sorumluluk ve eğlence amaçlı yapılmış flashmobları inceleyeceğiz.
T-Mobile tarafından organize edilen dans flashmobu şu anda Youtube'de 32milyonu aşkın kişi tarafından izlenmiş, harika bir görsel şölen.
Bu örneğimiz Manchester’ de bir süpermarketten geliyor. Bu süpermarketin işleri pek yolunda değilmiş. Müşterileri epey azalmış. Tekrar ilgiyi yükseltmek ve satışları arttırmak amacıyla freeze flashmob gerçekleştirmişler. Gerçekten de flashmobtan sonra insanların markete olan ilgileri yükselmiş ve satışlar arttırılmış.
Sıradaki örnek New York'da bir fotoğrafçıdan geliyor. Geçtiğimiz yıl yapılan bu flashmob gerçekten inanılmaz ilgi uyandırmış ve 35 milyonu aşkın kişi tarafından izlenmiş. Bu fotoğrafçı için gayet akıllıca olduğunu söylemeden geçemeyeceğim.
Avrupa'da bir nakliye şirketinin 'Better Bus Ride' kampanyasının bir parçası olan bu flashmob, harika bir doğum günü süprizi içeriyor.