Günümüzde birçok küçük işletme için tam zamanlı elemanlar çalıştırmak maddi açıdan zor olabiliyor. Özellikle de süreklilik göstermeyen işler olduğunda tam zamanlı bir çalışan kazandırmaktan çok kaybettirebiliyor. Büyük olasılıkla web tasarımcıları, fotoğrafçılar ve özel danışmanlar birçok işletmenin her an ihtiyaç duyacakları türden çalışanlar değillerdir. Ancak yine de en az bir kere ihtiyaç duyulacağı kesin. İşte tam da burada, Türkçe’de serbest çalışan anlamına gelen ancak tam olarak bu kavramı karşılamayan “Freelancer” lar devreye giriyor. Freelance çalışmanın mantığı ve freelancerların iş dünyasının geleceğine olan etkisi çok iyi anlaşılmalıdır.
Freelancer kimdir? Nedir?
Freelancer, kendi işinin sahibi olan yani bir işyeri ile bağımsız olarak sözleşmeli ya da sözleşmesiz olarak çalışan kişi demektir. Bir freelancer işyerleri ile geleneksel yapıda çalışmaz, sadece belli işlerde ve projelerde görev alırlar. Üzerinde çalışılan proje bittiğinde ise taraflar yollarını ayırırlar.
Freelancer olarak çalışmanın dezavantajları sigortanızın ödenmemesi, maaşınızı geç almak ve tam zamanlı çalışanların yararlanabildiği olanaklardan mahrum kalmak olsa da, freelancerlar bunun karşılığında oldukça esnek bir çalışma düzenine sahip olurlar.
Günümüzde freelancerlara genellikle internet üzerinden ulaşılıyor. Birçoğunu uluslararası platformlar olan ODesk, Freelancer, Elance gibi siteler ve Türkiye'de ProjeKurdu, idemama gibi websitelerinde bulabilirsiniz. Freelance olarak çalışmayı ilerletmiş ve bu konuda başarılı olan kişiler ise genellikle bir web sitesi sahibidirler. Bu kişilere de websiteleri aracılığı ile ulaşmak mümkün.
Bir Freelancer ile çalışmaya neden ihtiyaç duyarsınız?
Geniş freelancer havuzunun avantajlarından yararlanmanız için birçok sebep vardır. Ancak her işin avantajları olduğu gibi riskleri de olduğunu unutmamalısınız. Öncelikle avantajlarından bahsedip daha sonra ise risklerini ele alalım.
İşletmelerin freelancerlar ile çalışmalarının temel sebebi maddiyattır. Birçok durumda freelancerlar tam zamanlı çalışanlardan çok daha uygun maliyetli olurlar. Harcamaları azaltan birkaç sebep vardır. Herşeyden önce freelancerlar ekstra maddi taleplerde bulunmazlar ve tek ihtiyaçları olan şey bir ofistir. Ayrıca freelancerlar işlerinin sürekliliğini garanti altına almak için her zaman piyasa değerinin daha altında ücretlere çalışırlar. Onlara ihtiyacınız olmadığında ücret ödemek zorunda olmayışınız da bir diğer bütçe düşüren avantajdır.
Az bir bütçe ile çalışmaları freelancerları tercih etmenin tek sebebi değil elbette. Birçok durumda küçük işletmeler (özellikle internet tabanlı olanlar) farklı zamanlarda farklı iş gücü ihtiyacı içerisinde olurlar. Modern pazarda hayatta kalmak esneklik gerektirir ve kazancınız her ay yaptığınız işlere göre değişkenlik gösterir. İşte bu durumda dönüşümlü freelancerlardan oluşan bir ekibe sahip olursanız değişikliklere de hazırlıklı olabilirsiniz ve işiniz her değişime uğradığında birilerini işe alma ya da işten çıkarma stresini yaşamamış olursunuz.
Peki bir freelancer ile çalışmanın riskleri nelerdir?
Bahsettiğimiz avantajların yanında ne yazık ki freelancerlar ile çalışmanın riskleri de mevcuttur. Bu konuda karşılaşabileceğiniz en büyük problem çalışanınızı elde tutmaktır, ve ardından çalışanın işinize olan sadakatsizliği de beraberinde gelen bir risktir. Ayrıca bazıları sözleşmeli bazıları ise sözleşmesiz çalışmak isterler.
Sözleşmesiz çalışılan işlerde herhangi bir kötü tavırda hiçbir yasal hak iddia etme lüksünüz olmaz ve çalışanınız hiçbir bildirimde bulunmadan elini kolunu sallayarak çıkıp gidebilir. Freelance çalışmanın mantığında hiçbir zaman çalışanınızın sürekli etrafınızda olmasını bekleyemezsiniz ancak bir projenin ortasında çekip gitmesini de istemezsiniz. Özellikle kodlama, programlama gibi işlerin yarım kalması, yeni birinin öğrenmesi uzun zaman alacağından oldukça risklidir.
Freelancerların işletmeler açısından yaratmış olduğu risklere rağmen sayıları her geçen gün çarpıcı ölçüde artmaktadır. Piyasada neden bu kadar çok freelancer olduğunu kavramanız, işinizde ne gibi yararları olacağına karar vermenize yardımcı olacaktır.
İş dünyasının geleceği için Freelance çalışmak ne anlama geliyor?
İnternet var oldukça görülen o ki freelancerlar gelecekte de iş dünyasının içinde yer almaya devam edecekler. Peki bu işinizin geleceği için ne anlama geliyor? Henüz emekleme evresinde olan bu trendin geleceği hakkında kesin yargılarda bulunmak yanlış olur. Ancak emin olacağımız şeylerden birisi, aradığınız özelliklere uygun birilerini bulmayı kolaylaştıracak olmasıdır. Bir diğeri ise küçük bütçelerle çok daha fazla işçi ve iş gücü elde edebileceğinizdir.
Diğer yandan freelancerlar ile çalışmak çok daha riskli olacak. Bir bakıma sizin ömrünüzü adadığınız işi sadece kısa süreli bir para kaynağı olarak gören insanlar artacak ve işinizin geleceği ile ilgili önemli kararlar almak konusunda motivasyonu yüksek kişiler bulmak oldukça zor olacaktır.
Sonuç olarak freelance çalışmanın sosyal etkilerinden bahsetmek için henüz çok erken. Bu etkileri geleceği yaşadıkça hep birikte gözlemleyeceğiz ve işimizin durumu hakkında kararlar alacağız.
